Αναμφίβολα, η περίοδος των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς χρωματίζεται από ένα κλίμα αγάπης, ευτυχίας και χαράς. Τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να είναι ή έτσι θέλουμε να πιστεύουμε. Δυστυχώς, όμως, για πολλούς ανθρώπους οι γιορτές των Χριστουγέννων χαρακτηρίζονται από ένα αίσθημα κατάθλιψης και στρες.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την ομορφιά, γοητεία και το πνεύμα των εορτών. Ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού, για διαφορετικούς κάθε φορά λόγους, βιώνει αυξημένη ένταση, καταθλιπτικό συναίσθημα, καθώς και αναστάτωση επειδή δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε όλα όσα επιθυμεί ή μέσα στα χρονικά πλαίσια που του ορίζονται.
Εκτός από το συναισθηματικό στρες και τη νοητική ένταση που είναι δυνατόν να βλάψουν την υγεία μας κατά τη διάρκεια των εορτών, μεγάλο κακό προκαλούν και οι τροφές πλούσιες σε ζάχαρη, αλάτι και λιπαρά που τείνουμε να καταναλώνουμε τις χαρμόσυνες αυτές μέρες. Ας το παραδεχτούμε πως αποτελούν πειρασμό ακόμα και για τους πιο πειθαρχημένους στα θέματα διατροφής!
Οι λόγοι οι οποίοι καθιστούν τα Χριστούγεννα και την περίοδο των εορτών γενικότερα περίοδο στρες και κατάθλιψης για μερικά άτομα είναι ποικίλοι, όπως παραδείγματος χάριν οικονομικοί, σωματικοί, συναισθηματικοί, ενώ σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν και οι παράγοντες της προσωπικότητας. Πιο συγκεκριμένα, αίτια αρνητικής διάθεσης μπορεί να είναι τα παρακάτω:
1. Απουσία ή απώλεια αγαπημένου προσώπου. Όταν ένα αγαπημένο μας πρόσωπο δεν είναι μαζί μας τις μέρες των εορτών, ενισχύεται το αίσθημα της μοναξιάς. Επιπρόσθετα, η θέα των γύρω μας οι οποίοι περνούν καλά, φαίνεται να δυσχεραίνει την κατάσταση
2. Παρεξηγήσεις μέσα στην οικογένεια. Είναι αρκετά σύνηθες αυτή την περίοδο του χρόνου να αναδύονται ποικίλες συγκρούσεις, διαμάχες και εντάσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας. Υπάρχει, λοιπόν, η τάση οι συγγενείς να περνούν μαζί τις ημέρες των Χριστουγέννων. Ωστόσο, συγκρούσεις είναι δυνατόν να προκύψουν καθώς κάποιοι επιθυμούν να περάσουν τις μέρες αυτές με διαφορετικό τρόπο ή ακόμα νιώθουν ότι αναγκάζονται να συναντήσουν πρόσωπα τα οποία δεν επιθυμούν, απλά γιατί «πρέπει». Επιπρόσθετα, δεν είναι λίγες οι φορές που τα σχόλια όσων σε ξέρουν χρόνια μπορεί να αποβούν ενοχλητικά, καθώς αναπαράγουν λανθασμένες «ταμπέλες» όπως «ο μικρός», «ο σπασίκλας», «ο κατεργάρης». Σε όλα αυτά έρχονται να προστεθούν και οι επικρίσεις και το άγχος σχετικά με την επιλογή του κατάλληλου δώρου έτσι ώστε «να μην μας κακολογήσουν»
3. Οικονομικές δυσκολίες. Ειδικά στις μέρες μας που η οικονομία παρουσιάζει ύφεση, πολλές οικογένειες είναι πιεσμένες οικονομικά. Οι γιορτές, όμως, προσθέτουν ένα επιπλέον βάρος στον προϋπολογισμό του νοικοκυριού. Όταν δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα για παραπάνω έξοδα όπως ρούχα, δώρα, τρόφιμα για εορταστικό τραπέζι, νιώθουμε αφενός άγχος για το πώς θα τα βγάλουμε πέρα, αλλά και μειονεξία έναντι των άλλων. Άλλωστε, δεν είναι λίγες οι φορές που δεν αποδεχόμαστε κάποια πρόσκληση σε πάρτι ή συγκέντρωση επειδή ακριβώς νιώθουμε ότι δεν θα είμαστε εξοπλισμένοι με την κατάλληλη ένδυση, με αποτέλεσμα να σχολιαστούμε αρνητικά, ή επειδή δεν έχουμε την άνεση για την αγορά ενός ακριβού δώρου. Οι επιπτώσεις μιας τέτοιας κατάστασης συνεχίζονται και μετά το πέρας των εορτών, με αποτέλεσμα την επίταση του καταθλιπτικού συναισθήματος
4. Σωματική κόπωση. Ένας από τους βασικούς λόγους που οι γιορτές προκαλούν ένταση είναι ότι ξαφνικά και μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα ανακύπτει ένα πλήθος υποχρεώσεων. Ακόμα και όταν οι δραστηριότητες είναι κατά βάση ευχάριστες, δεν παύουν να αποτελούν μια αλλαγή από την καθημερινή ρουτίνα του ατόμου. Τα ψώνια, η επιλογή του κατάλληλου δώρου, η προετοιμασία του γιορτινού τραπεζιού και των γλυκών αυξάνουν το στρες και τα επίπεδα κόπωσης. Ας μην αναφέρουμε την απογοήτευση που έρχεται να προστεθεί από τη διαπίστωση της αύξησης του βάρους λόγω των λαχταριστών εδεσμάτων, τη στιγμή ακριβώς που επιδιώκουμε να αδυνατίσουμε!
5. Μοναξιά. Η μοναξιά αποτελεί για πολλούς ανθρώπους και ειδικότερα για τους ηλικιωμένους πραγματικό πρόβλημα κατά την περίοδο των εορτών. Όταν δεν έχεις κάποιον προκειμένου να μοιραστείς το εορταστικό τραπέζι ή ακόμα και για να ανταλλάξεις δυο κουβέντες, η καταθλιπτική διάθεση δεν αργεί να σου χτυπήσει την πόρτα
6. Εποχιακή συναισθηματική διαταραχή. Πρόκειται για ένα είδος διαταραχής που δύσκολα γίνεται αντιληπτό. Προκύπτει όταν το φθινόπωρο δίνει τη θέση του στον χειμώνα. Καθώς η μέρα μικραίνει και το άτομο περνάει περισσότερο χρόνο μέσα στο σπίτι, επηρεάζεται από μια ήπια μορφή κατάθλιψης που συνήθως είναι ενοχλητική, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί πηγή άγχους και ανησυχίας καθώς η γενική πεποίθηση για τη δεδομένη περίοδο του χρόνου είναι ότι όλοι θα πρέπει να νιώθουμε χαρούμενοι και ευτυχισμένοι
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εντοπίζουμε τους παράγοντες που μπορεί να μας προκαλούν στρες ή καταθλιπτικό συναίσθημα κατά τη διάρκεια των εορτών, καθώς έτσι θα οπλιστούμε με τα πιο αποτελεσματικά μέσα για την αντιμετώπισή τους.
Να θυμάστε ότι:
• Η ύπαρξη πραγματικών φίλων κάνει τις ημέρες των εορτών πιο όμορφες και δημιουργικές παρ’ όλες τις οικονομικές δυσκολίες
• Η πραγματική ευτυχία και διασκέδαση δεν βρίσκονται απαραίτητα στα ακριβά πράγματα. Μια βραδιά με επιτραπέζια στο σπίτι και καλή παρέα, μπορεί να είναι αρκετή
• Πολλές φορές χρειάζεται να λέμε ΟΧΙ και να κάνουμε πράγματα που πραγματικά επιθυμούμε
• Όταν νιώθουμε κουρασμένοι, καλό είναι να αναθέτουμε αρμοδιότητες και σε άλλους ώστε να μοιραζόμαστε τις ευθύνες και να ασχολούμαστε με ότι είναι πιο κοντά σε εμάς
• Η ζωή, τις περισσότερες φορές, δεν είναι τόσο τέλεια και όμορφη όπως στις ταινίες. Συχνά είναι απρόβλεπτη και γι’ αυτό καλό είναι να επικεντρωνόμαστε σε πράγματα που μας κάνουν ευτυχισμένους
• Προσπαθήστε να σκέφτεστε θετικά για το μέλλον γιατί ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε επηρεάζει και το πώς νιώθουμε
Συμπερασματικά, το στρες μπορεί να εκδηλωθεί ακόμα και σε στιγμές που δεν το περιμένουμε. Προετοιμαστείτε προκαταβολικά γι’ αυτό κάνοντας λίστες που θα σας βοηθήσουν να οργανώσετε καλύτερα τις υποχρεώσεις σας, αλλά και που θα σας θυμίσουν τα «ΘΕΛΩ» σας… ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ!!!